Documents library

Raporti i hulumtimit mbi viktimizimin nga krimi i urrejtjes ofron rezultatet nga sondazhi i dytë i viktimizimit për shkak të krimeve të urrejtjes, i kryer në Maqedoninë e Veriut midis qershorit dhe korrikut 2023 (pas sondazhit të parë në vitin 2018). Hulumtimi paraqet një përmbledhje gjithëpërfshirëse të përhapjes së krimeve të urrejtjes në bazë të përkatësisë etnike, religjionit, orientimit seksual, aftësisë së kufizuar dhe bindjeve politike, siç perceptohen nga viktimat, si dhe shqyrton mosraportimin e duhur të krimeve të urrejtjes. Hulumtimi vjen katër vjet pas miratimit të ndryshimeve në Kodin Penal, të cilat vendosin “urrejtjen” si formë të kualifikuar të disa veprave penale. Raporti synon të ofrojë prova që do të ndihmojnë në formulimin e masave efektive që i përgjigjen dhe luftojnë këtë dukuri, drejtojnë politikat dhe strategjitë e synuara nga autoritetet kombëtare dhe lokale, si dhe mbështesin organizatat e shoqërisë civile në avokimin e tyre.

Ky raport paraqet legjislacionin aktual, procedurat, çështjet e koordinimit dhe komunikimit dhe barrierat kryesore në lidhje me arsimin në gjuhët e bashkësive më të vogla, por gjithashtu nxjerr në dritë rekomandimet kryesore për përmirësim. Drejtoria për Zhvillimin dhe Avancimin e Arsimit në Gjuhët e Pjesëtarëve të Bashkësive në Ministrinë e Sistemit Politik dhe Marrëdhënieve Ndërmjet Bashkësive i heton ndërlikimet që e rrethojnë arsimin në gjuhët e bashkësive më të vogla –gjuhën  boshnjake, gjuhën rome, gjuhën serbe, gjuhën turke dhe gjuhën vllehe. Mbledhja e të dhënave, analizat e detajuara dhe intervistat gjithëpërfshirëse, ofrojnë njohuri të thella mbi sfidat me të cilat përballen bashkësitë më të vogla, veçanërisht në qasjen e tyre në arsimin cilësor. Janë në dispozicion pesë raporte më të vogla (një në secilën gjuhë – atë boshnjake, rome, serbe, turke dhe vllehe), dhe një dokument i përbërë në gjuhën maqedonase, gjuhën shqipe dhe gjuhën angleze.

Vlerësimi i rreziqeve të korrupsioni në gjyqësor ofron një shqyrtim gjithëpërfshirës të rreziqeve të përditshme të korrupsionit që shpesh kalojnë pa u vënë re nga vendimmarrësit në gjykatat dhe prokuroritë publike në Maqedoninë e Veriut. Vlerësimi është kryer në përputhje me Strategjinë Kombëtare për Parandalimin e Korrupsionit dhe Konfliktit të Interesit 2021-2025, me mbështetjen e Komisionit Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit, dhe në partneritet me Shoqatën e Gjyqtarëve të Republikës së Maqedonisë së Veriut, dhe Shoqatën e Prokurorëve Publik në Republikën e Maqedonisë së Veriut. Kjo përpjekje nismëtare synon të vlerësojë dhe rendisë rreziqet e korrupsionit në sistemin gjyqësor kombëtar, duke marrë parasysh si aspektet legjislative ashtu edhe ato praktike të zbatimit. Vlerësimi gjithashtu ka për synim të kontribuojë në hartimin e politikave të mirë informuara dhe një përgjigje efektive institucionale ndaj rreziqeve të identifikuara të korrupsionit në gjyqësor. Verzioni shqip fillon nga faqja 95.

Ky publikim paraqet gjetjet e dy anketave të reja të kryera në vitin 2022, duke eksploruar situatën me zhvatjen seksuale si formë specifike gjinore e korrupsionit në sektorët e arsimit të lartë dhe administratës publike në Maqedoninë e Veriut. Këto të dhëna empirike do të kontribuojnë në diskutimin e politikave dhe të rrisin ndërgjegjësimin e politikëbërësve për nevojën e institucionalizimit dhe kriminalizimit të formave gjinore të korrupsionit në legjislacionin kombëtar.

Raporti fokusohet në korrupsionin e ndërlidhur me problemet më të rëndësishme mjedisore në Maqedoninë e Veriut, si prerjet ilegale, ndotja e ajrit, koncesionet për burimet minerale, koncesionet për shfrytëzimin e burimeve ujore, etj. Gjetjet dhe konkluzionet e raportit parashihen të përdoren nga organet shtetërore vendase për të ndërgjegjësuar aktorët përkatës, si dhe për të bërë thirrje për parandalimin dhe sanksionimin e veprave korruptive në këtë fushë, duke kontribuar kështu në uljen e ndikimit negativ të drejtpërdrejtë të korrupsionit mjedisor në sigurinë, shëndetin dhe cilësinë e jetës së qytetarëve.

Intervistë me Shefin e Misionit të OSBE-së në Shkup, ambasadorin Clemens Koja për Independent Balkan News Agency (IBNA).

Raporti i hulumtimit shqyrton çështje të ndryshme, të cilat vënë në dukje situatën e dhunës ndaj grave dhe vajzave me aftësi të kufizuara në vend. Ai gjithashtu jep një pasqyrë gjithëpërfshirëse të kornizës kombëtare dhe ndërkombëtare për mbrojtjen e të drejtave të grave dhe vajzave me aftësi të kufizuara, si dhe ofron një pasqyrim të perceptimit dhe përvojës së tyre personale me dhunën dhe diskriminimin. Raporti synon të tregojë problemet me të cilat përballen gratë dhe vajzat me aftësi të kufizuara, si dhe të ofrojë rekomandime specifike se si t'i kapërcejnë ato.

Raporti i Vlerësimit ofron një përmbledhje të gjendjes së zbatimit të Konventës së Aarhusit në Maqedoninë e Veriut. Ai ofron një sfond të shkurtër historik të Konventës dhe angazhimeve të lidhura me OSBE-në. Fokusi kryesor është vënë në kornizën ligjore dhe institucionale në vend dhe më e rëndësishmja, në fushat e ndërhyrjes që Misioni i OSBE-së në Shkup mund të ndjekë në përputhje me specifikat e mandatit të vet.

Ky raport u botua si bazë për të mbështetur përpjekjet në Maqedoninë e Veriut për të promovuar një qasje shumë-palëshe në parandalimin dhe kundërvënien ndaj ekstremizmit të dhunshëm dhe radikalizmit që çon në terrorizëm (EDhRÇT) në përputhje me praktikat më të mira në OSBE. Raporti paraqet gjetjet nga dhjetë tryeza të rrumbullakëta, të organizuara nga Misioni i OSBE-së në Shkup, në bashkëpunim me Zyrën e Koordinator nacional për parandalimin e ekstremizmit të dhunshëm dhe luftë kundër terrorizmit(KEDh/KT), lidhur me Strategjinë kombëtare të vendit për Parandalimin e Ekstremizmit të Dhunshëm të miratuar në shkurt 2018. Raporti gjithashtu thekson praktikat e mira, si dhe ofron rekomandime për një qasje shumë-palëshe në parandalimin dhe kundërvënien ndaj EDhRÇT.

Zyra e Prokurorisë Speciale Publike (PSP) u themelua nga Parlamenti i Maqedonisë së Veriut në shtator të vitit 2015 në bazë të marrëveshjes për të tejkaluar krizën politike që u shfaq pas skandalit të përgjimeve në vitin 2015.